آیا عرفان نظری ممکن است؟
نویسندگان
چکیده
عرفان نظری از علومی است که در حدود قرن هفتم هجری در جهان اسلام، عمدتا به ابتکار محیی الدین ابن عربی شکل گرفت و از آن زمان تاکنون در حوزه های معنوی و حِکمی اسلامی مطرح بوده است. این علم عهده دار ارائهٴ جهان بینی عرفانی است و در آن یافته های شهودی عرفا تجزیه و تحلیل و احیانا بر دعاوی آنان استدلال عقلی یا نقلی می شود. اما استخراج یک جهان بینی نظری از تجربه های عرفانی، هنگامی میسر است که اولا شهود عرفانی را ممکن بدانیم؛ ثانیا فی الجمله برای آن اعتبار و حجیت قائل باشیم؛ ثالثا به توانمندی عقل بر فهم شهودهای عرفانی معتقد باشیم؛ رابعا تجربهٴ عرفانی را قابل توصیف و بیان بدانیم. اینها از مهمترین پیش فرض های امکان عرفان نظری است. اما این پیش فرض ها چه از سوی برخی از عرفا و چه از طرف برخی فلاسفه در شرق و غرب، همواره مورد مناقشه بوده است. بنابراین، امکان عرفان نظری به عنوان یک علم، وابسته به اثبات این پیش فرض ها است. مفروضات مزبور از مبادی تصدیقی عرفان نظری است که باید در «فلسفهٴ عرفان نظری» تحقیق شود. از سوی دیگر، از آنجا که عرفان نظری و فلسفهٴ اولی، مسائل مشترک بسیاری دارند، توجیه علمی همچون عرفان نظری، در گرو پاسخ به این پرسش است که تفاوت عرفان نظری با فلسفهٴ اولی، به ویژه فلسفه هایی که رنگ وبوی عرفانی دارند، چیست.
منابع مشابه
آیا دیدنِ نغمه‌های موسیقایی ممکن است؟
این مقاله نخستین مقاله‌ای است که با هدف آشتی‌دادن موسیقی‌دانان ایرانی با مفاهیم فیزیکی حاکم بر پدیده‌های موسیقایی می‌نویسم. در این مقاله به یک نغمه یا نت پرداخته می‌شود. نغمه کوچک‌ترین واحد تشکیل‌دهنده‌ی یک قطعه‌ی موسیقی است. نغمه‌ی بیش‌تر سازها نغمه‌های مرکبی هستند که می‌توان آن‌ها را متشکل از نغمه‌های ساده‌‌ای به‌نام هماهنگ‌ها تصور کرد. در این مقاله نشان داده خواهد شد که چگونه به‌کمک ریاضیا...
متن کاملورود اهل ایمان به مطالعة علمی دین؛ آیا ممکن است؟
رواج تعاریف ساده‌انگارانه از علم در میان بسیاری از پیشگامان علوم اجتماعی مانند فروید سبب شد تا انبوهی از معتقدات ملحدانه و فلسفی با برچسب علم‌بودگی، جواز ورود به مطالعه علمی دین را بیابند و به‌عنوان شناخت‌های معتبر و بی‌طرفانه معرفی شوند. اگر بتوان به‌گونه‌ای حقیقتاً بی‌طرفانه، درباره دین به تولید دانش تجربی پرداخت، آنگاه سخن از ورود اهل ایمان به دایره مطالعه علمی دین بی‌وجه نخواهد بود. اگر «انس...
متن کاملآیا دیدنِ نغمه های موسیقایی ممکن است؟
این مقاله نخستین مقاله ای است که با هدف آشتی دادن موسیقی دانان ایرانی با مفاهیم فیزیکی حاکم بر پدیده های موسیقایی می نویسم. در این مقاله به یک نغمه یا نت پرداخته می شود. نغمه کوچک ترین واحد تشکیل دهنده ی یک قطعه ی موسیقی است. نغمه ی بیش تر سازها نغمه های مرکبی هستند که می توان آن ها را متشکل از نغمه های ساده ای به نام هماهنگ ها تصور کرد. در این مقاله نشان داده خواهد شد که چگونه به کمک ریاضیات و...
متن کاملورود اهل ایمان به مطالعه علمی دین؛ آیا ممکن است؟
رواج تعاریف ساده انگارانه از علم در میان بسیاری از پیشگامان علوم اجتماعی مانند فروید سبب شد تا انبوهی از معتقدات ملحدانه و فلسفی با برچسب علم بودگی، جواز ورود به مطالعه علمی دین را بیابند و به عنوان شناخت های معتبر و بی طرفانه معرفی شوند. اگر بتوان به گونه ای حقیقتاً بی طرفانه، درباره دین به تولید دانش تجربی پرداخت، آنگاه سخن از ورود اهل ایمان به دایره مطالعه علمی دین بی وجه نخواهد بود. اگر «انس...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی حکمت اسراناشر: موسسه فرهنگی تحقیقاتی اسرا
ISSN 2383-2916
دوره 3
شماره 8 2011
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023